آشفتگی ذهنی، یکی از مشکلاتی است که ممکن است در این دوره باقی مانده تا کنکور، برخی از داوطلبان، چه داوطلبان زرنگ و با آمادگی بالا، چه داوطلبان با آمادگی متوسط و چه داوطلبانی که کم مطالعه کرده‌اند، به آن مبتلا شوند. آشفتگی ذهنی، دلایل گوناگونی داشته و حل این معضل، با توجه به نوع آن، راهکارهای مختلفی دارد.
نظر به اینکه در هفته‌های مهم منتهی به کنکور قرار داریم و آشفتگی ذهنی می‌تواند تاثیر بدی بر مطالعه و نتیجه کنکور شما بگذارد، در این مقاله سعی می‌کنیم تا شما را با راهکارهای مقابله با آشفتگی ذهنی، آشنا سازیم. همه ما در تمام طول روز، با وجود فعالیت‌های بدنی و کار فکری، مشغولیت‌های ذهنی خاص خود را داریم.
کار فکری یا فعالیت ذهنی، فعالیت‌های هدفمندی هستند که ما آگاهانه به آنها می‌پردازیم، اما اشتغال ذهنی، فعالیتی است که هدفمند نیست و ما به آن عادت کرده‌ایم؛ حتی ممکن است که نسبت به آن، آگاهی کامل نداشته باشیم. اشتغال ذهنی، معمولا به مسایلی مربوط به گذشته، اتفاقات روزمره، مسایل مرتبط با آینده یا عوامل استرس‌زا اختصاص می‌یابد. مشغول شدن مداوم ذهن ما به این مسایل، از ما انرژی زیادی می‌گیرد و معمولا، بخش بزرگی از انرژی روانی ما به دلیل پرداختن به مسایلی که برایمان اشتغال ذهنی ایجاد می‌کنند، هدر می‌رود؛ مثلا، مواردی را به یاد آورید که ذهنتان، درگیر مسایل خاصی بوده و شما با وجودی که فعالیت بدنی چندانی انجام نداده بوده‌اید، بشدت خسته شده‌اید.
در آن شرایط، تنها ذهن شما در فعالیت بوده است؛ آن هم فعالیت غیرسازنده. مشکل آشفتگی ذهنی، که ممکن است برای هر داوطلب کنکور در مقطعی یا در کل دوره آمادگی برای کنکور به صورت شدید یا کم ایجاد شود، می‌تواند به دلایل بسیاری به وجود بیاید، و در یک داوطلب، نسبت به دیگری متفاوت باشد. آشفتگی ذهنی یک کنکوری ممکن است ناشی از نداشتن یک برنامه خوب مطالعاتی که جوابگوی نیازهای داوطلب است، استرس و فشار ناشی از کنکور، کم مطالعه کردن یا نتیجه خوب نگرفتن از آزمون‌ها و… باشد. آشفتگی ذهنی، بخش مهمی از وقت و انرژی داوطلب را گرفته و باعث می‌شود تا داوطلب نتواند از وقت و فکر خود بخوبی استفاده کند. اگر برای شما عزیزان هم، این مشکل پیش آمده است و تمایل دارید که هر چه زودتر از شر این عنصر مزاحم مطالعه خلاص شوید، پس با ما همراه شوید.
راهکارهای مقابله با آشفتگی ذهنی
1. برنامه‌ریزی کنید یکی از مهم‌ترین کارهایی که انجام آن در همه مراحل آمادگی برای کنکور لازم است و ما بارها و بارها در بیشتر مقالات خود بر آن تاکید خاصی کرده‌ایم و باز هم به دلیل اهمیت این موضوع بر آن تاکید می‌کنیم برنامه‌ریزی است. برنامه‌ریزی به قدری مهم است که اگر شما داوطلب عزیز، حتی یک روز مانده به کنکور را نیز با آن پیش بروید قطعا در مقایسه با سایر روزها، بهتر درس خوانده و بهتر نتیجه خواهید گرفت. اولین راه برای رهایی از آشفتگی ذهنی هم این است که تمام فکر و ذکر خود را روی یک برنامه متمرکز کنید و در مورد آن، خوب فکر کنید و اراده و تصمیم خود را روی آن متمرکز کرده و از تغییر برنامه جدا بپرهیزید.
2. افکار منفی را دور بریزید همه ما روزانه با افکار منفی در برخی از موارد مواجه می‌شویم. این افکار، ذهن بیشتر کنکوری‌های عزیز را درهم می‌ریزد و باعث می‌شود تا فکر و توان آنها برای یادگیری دروس و آمادگی برای کنکور بخوبی عمل نکند. نگران نباشید؛ شما در این زمینه تنها نیستید، بلکه همه کنکوری‌ها در موارد و زمان‌های مختلف، دچار افکار منفی و ناامید‌کننده می‌شوند؛ اما نکته مهم، این است که بتوانید این افکار را دور بریزید و بخوبی در ادامه مسیر قرار بگیرید. اتفاقات گذشته را کنار بگذارید. گذشته، گذشته است و برای تغییر آن نمی‌توانید کاری انجام دهید؛ جز آنکه از آن درس بگیرید؛ پس افکاری را که درباره مسایل گذشته است و ذهن شما را به خود مشغول می‌سازند به پس زمینه برانید؛ چون این مسایل، جزو مسایل غیرمهم به شمار می‌روند. مسایل حل ناشدنی زندگی را که راه‌حلی ندارند و باید با آنها کنار بیایید، جزو مسایل غیر مهم محسوب کرده و آنها را یادداشت کنید. جای آنها در پس زمینه است؛ پس به آنها اجازه جولان ندهید و محکم بگویید: »گذشته‌ها، گذشته است؛ مهم، آینده است و من می‌توانم از پس همه چیز برآیم.«
3. استراحت کنید وقتی صحبت کنکور به میان می‌آید همه فکر می‌کنند که یک کنکوری، باید همیشه در حال درس خواندن باشد و پیوسته درس بخواند و هیچ استراحتی نداشته باشد. هر چه به زمان کنکور نزدیک‌تر می‌شویم این اندیشه در ذهن مشاوران کنکور، والدین و خود داوطلبان قوی‌تر می‌شود؛ در واقع، متاسفانه، عده‌ای نزدیک شدن به زمان کنکور را با مطالعه بی‌وقفه اشتباه می‌کنند، و این تصور بسیار غلطی است؛ زیرا یک کنکوری که از چند ماه قبل، شروع به مطالعه کرده است، برای اینکه مهم‌ترین دوره مطالعه‌اش را هم با آرامش و به صورت مطلوب بگذراند، نیاز به استراحت کافی دارد. استراحت، نیاز هر انسانی است. این اشتباه است که فکر کنیم می‌توانیم بدون استراحت پیش برویم. اگر زمان استراحت ما کافی و منظم نباشد، مطمینا خستگی، ما را از ادامه مسیر باز می‌دارد.
4. از استرس دوری کنید یکی از مهم‌ترین مسایلی که باعث آشفتگی ذهنی داوطلبان عزیز می‌شود، استرس است. استرس و اضطراب، باعث می‌شود که برخی از داوطلبان عزیز، پیوسته به این نکته فکر کنند که مطالعه خوبی نداشته‌اند، ممکن است که سر جلسه نتوانند به سؤالات پاسخ دهند، وقت کافی برای مطالعه دروس در روزهای باقی مانده ندارند و… در ادامه، همین استرس باعث می‌شود تا شما نتوانید بهره وری خوبی داشته باشید و خوب درس بخوانید؛ مضاف بر اینکه ذهن شما، پیوسته مشغول چیزهایی است که هنوز رخ نداده و ممکن است که هیچ‌گاه هم رخ ندهد. برای مقابله با استرس و در نتیجه جلوگیری از بروز یکی از دلایل آشفتگی ذهنی، سعی کنید که به خودتان اعتماد کنید، خودتان را با کسی مقایسه نکنید، از مسایلی که استرس شما را زیاد می‌کند، دوری کنید و فقط به هدف فکرکنید و با انگیزه و پشتکار به ادامه راه بپردازید.
5. تفکیک کنید قبل از هر چیز، مواردی را که معمولا در طی روز، ذهن شما را به خود مشغول می‌سازد، یادداشت کنید. به این منظور، لازم است که چند روز تا حداکثر یک هفته، بر فعالیت‌های ذهنی خود نظارت کنید و متوجه افکاری باشید که در ذهن شما جاری است. پس از اینکه به اشتغالات ذهنی خود پی بردید و متوجه شدید که معمولا چه نوع افکاری ذهن شما را مشغول می‌کند، در مرحله بعدی، مسایل مهم و مسایل غیرمهم را از یکدیگر تفکیک کنید. به یاد داشته باشید که قرار است مسایل مهم را در شکل، و مسایل غیرمهم را در پس زمینه شکل جای دهید.
ممکن است از خود بپرسید که چگونه می‌توانم مسایل مهم را از غیرمهم تفکیک کنم. برای انجام این کار میتوانید معیارهای زیر مانند مسایل مربوط به اینکه چرا در گذشته موفق نشدم، چرا در ماه‌های قبل بخوبی درس نخواندم، یا نگرانی‌های مربوط به آینده، مثل اینکه نتیجه کنکور شما یا دوستانتان چه خواهد شد، و... را شاخص قرار دهید. 6. در مورد آن صحبت کنید هر وقت، موضوعی، چه مربوط به کنکور و چه غیر از آن، باعث آشفتگی ذهنی شما شد، در مورد آن با شخصی که با او راحت هستید و البته می‌تواند بخوبی شما را راهنمایی کند، صحبت کنید.
صحبت کردن در مورد موضوعاتی که باعث آشفتگی ذهنی‌تان شده است دو مزیت اصلی دارد: می‌تواند به شما احساس تایید شدن و شنیده شدن بدهد، و همچنین می تواند شما را با دیدگاه‌های مختلف دیگران آشنا بکند. اغلب، فقط داشتن کسی که به حرف‌هایتان گوش بدهد و افکارتان را درک کند، باعث می‌شود که فوریت، شدت و کثرت افکارتان از بین برود. به همان اندازه، شنیدن افکار و دیدگاه‌های فکری طرف مقابل نیز می‌تواند شما را با بینش و راهکارهای جدیدی آشنا کند./ سایت کنکور
