طب اورژانس و مشکلات پیش روی آن
در تعریف طب اورژانس آمده است : طب اورژانس یک تخصص بالینی است که به ارزیابی، احیاء، تثبیت ، تشخیص و مراقبت از بیماران اورژانس می پردازد. این رشته تخصصی دربرگیرنده اطلاعات علوم پایه و دانش بالینی لازم و مهارتهای مناسب جهت تشخیص، تصمیم گیری و درمان بیماران مراجعه کننده به اورژانس و نیز مدیریت بخش اورژانس و حوادث غیرمترقبه می باشد. متخصص این رشته همچنین باید بتواند به عنوان عضوی مؤثر از تیم پزشکی با متخصصان رشته های دیگر و نیز نظام اورژانس پیش بیمارستانی همکاری نماید.
به واقع متخصص اورژانس باید رسیدگی به بیماران را اولویتبندی کند، انواع احتمالات را در نظر بگیرد و در عملکردی وابسته به زمان ارزیابی اولیه، تشخیص، پایدار سازی، ترخیص و انتقال بیماران را انجام دهد. استفاده به هنگام از روش های تشخیصی نظیر اندازه گیری قند خون، آنزیم های قلبی، سونوگرافی برای بیمار ترومایی، اکوکاردیوگرافی و قوانین راهنمایی کننده مثلOttawa-Nexus و غیره می تواند کمک شایانی در مدیریت بیماران اورژانس داشته باشد.
درتکمیل مقدمه عنوان شده بایستی به این نکته اشاره نمود که : در گذشته هیچ پزشکی در بیمارستان مسئولیت مستقیم مدیریت بیماران اورژانس را نمی پذیرفت و بخشهای اورژانس مراکز دانشگاهی نیز توسط دستیاران رشته های مختلف اداره می شد، لذا خط اول درمان بیماران بدون قیم بود و برای اداره یک بیمار مشاوره های متعدد با متخصصین مختلف انجام می شد. هم اکنون اورژانس اکثر بیمارستان ها در کشورهای اروپایی و آمریکایی توسط فارغ التحصیلان طب اورژانس اداره می شود و ازاین رهگذر کیفیت درمان، پژوهش و آموزش افزایش چشمگیری پیدا نموده است.
در ایران نیز در پاسخ به نیاز رو به افزایش کشور به خدمات اورژانس، مسئولین وقت بر آن شدند تا زمینه های تربیت نیروی تخصصی طب اورژانس را طراحی نمایند . مطالعات بسیار زیادی بر روی برنامه های آموزشی مراکز موجود در ایالات متحده به عنوان مادر این رشته تخصصی صورت گرفت و پیش نویسی به عنوان برنامه آموزشی رشته تخصصی طب اورژانس تهیه گردید . در اواخر دهه 70 هجری شمسی دانشگاه علوم پزشکی ایران مسئولیت راه اندازی این رشته را پذیرفت و در همان سال ها 10 نفر از متخصصین رشته های تخصصی داخلی، بیهوشی و مراقبت های ویژه، اطفال و جراحی عمومی، انتخاب و برای یک دوره تکمیلی به کشور ایالات متحده آمریکا اعزام گردیدند . در بازگشت این افراد در سال 1380 به طور رسمی آموزش تخصصی این رشته در دانشگاه علوم پزشکی ایران آغاز گردید .
حال با گذشت 15سال از زمان آغاز به کار طب اورژانس در بیمارستانهای کشور، سالهاست که طب اورژانس در بیمارستانها با مشکلات فراوانی چون کمبود پرستار ، کمبود نیروی انسانی ،کمبود تجهیزات پزشکی و فضای فیزیکی نامناسب، دست و پنج نرم می کند.
علاوه بر این در اورژانس با محیط بالینی متنوعی روبرو هستیم که به صورت استثنایی توانایی برخورد وسیع با انواع مختلف بیماران را به متخصص اورژانس می دهد که در هیچ تخصص دیگری یافت نمی شود. ازدحام بیماران در بخشهای اورژانس یک مشکل بزرگ و در حال تزاید است و این تنها سطحی از سطوح چالشی است. افزایش توقعات مردمی، نیاز به ایجاد شبکه امن بهداشتی برای طبقات کمتر برخوردار و افزایش تخصصهای پزشکی و پیچیده شدن حوزه های بالینی همگی بر دوش متخصصین اورژانس در کشور سنگینی می کند.
در پایان و به نظر نگارنده : متخصصان طب اورژانس علاوه بر نظارت بر شرایط بیمار طی حضور در اورژانس توانایی درمان موارد اورژانسی بیمار یا شناسایی علت یا علل اصلی مولد علائم بیمار را نیز دارد که این توانایی‌ها، هم رسیدگی به بیمار و هم شرایط بستری یا ترخیص بیمار را تسریع می‌کند. حال با این مسئولیت حساس که باعث پاسخگویی بهتر و رضایتمندی بیشتر بیماران می شود آیا نباید برای گروه طب اورژانس به عنوان یک مجموعه اثر گذار در روند بهبود بیماران ، فکری عاجل کرد.
